Koning Lear

Ik heb smakelijk gelachen met het leed van een ander. Koning Lears ongeluk, hem aangedaan door zijn harteloze dochters, was mijn bron van vertier. In Brussel brachten de Koninklijke Vlaamse Schouwburg en Ro Theater vrijdagavond in avant-première een diepmenselijke tragedie over vaders die verkeerde keuzes maken en hun kroost die schurkachtige trekjes vertoont. Het gezelschap overgoot alles met een gezond humoristisch sausje, zonder echter de tragiek van het stuk geweld aan te doen.

William Shakespeare wekte ooit Lear tot leven, liet hem aftakelen en oud worden, waarop de oude koning besliste zijn rijk te verdelen onder zijn drie dochters. Het grootste deel van het koninkrijk was weggelegd voor wie het meest van haar vader hield. De oudste dochters wisten hun vader met mooipraterij te verleiden. De oprechte, maar bescheiden genegenheid van Cordelia werd door de vorst miskend waarna hij zijn jongste het land uitstuurde. Haar verbanning betekende het begin van de aftakeling van Lear in een sfeer van bedrog en achterbakse leugens. Tegelijk met de koning onderging de graaf van Gloucester hetzelfde lot. Pas zonder ogen zag hij in welke van zijn beide zonen hem echt respecteerde.

Het stuk begint klein. Twaalf acteurs, een bont allegaartje van Belgen en Nederlanders, verdringen zich op drie vierkante meter, waar nauwelijks plaats is voor een decor. Naarmate het verhaal vordert, nemen de spelers meer ruimte in, worden de gebaren en gevoelens grootser. De koning, sterk vertolkt door Jack Wouterse, schreeuwt zijn ongeluk uit. Vergenoegd wentelen de oudste dochters van Lear en hun verraderlijke handlangers zich in hun misdadigheid. De acteurs spelen met de sublieme teksten, die geen moment archaïsch klinken. Het subtiele decor en de absurde kostuums geven het stuk extra kracht.

Volgens regisseuse Alize Zandwijk, die aan de slag ging met de Nederlandse vertaling van Hugo Claus, gaat Koning Lear over ‘de problemen die ontstaan als een mens zich bij het maken van keuzes laat leiden door mooi ingeklede leugens en uiterlijke schijn. Over de tragiek van het te laat beseffen dat je niet naar je gevoel hebt geluisterd.’

Een stuk over moderne mensen voor moderne mensen. Nog tot 3 november in de KVS.