“Onze verkiezingsoverwinning mag geen democratisch vergiftigd geschenk worden”, klonk het in het weekend van 24 november 2007 in een open brief aan het adres van CD&V-voorzitter Jo Van- deurzen. Zestien Kempense lokale mandatarissen wilden op die manier hun ongerustheid over de aanslepende regerings- formatie uitdrukken.
De CD&V-mandatarissen schreven Vandeurzen aan alsof de crash van oranje-blauw nog te vermijden was. Maar, laat ons eerlijk zijn, de verkiezingsoverwinning die CD&V op 10 juni 2007 behaalde was al vanaf dag één een vergiftigd geschenk. Het verloop van de verkiezingscampagne kon niets anders dan een dood kind baren. Een beetje zoals het sprookje van Sneeuwwitje en de vergiftigde appel. Het was enkel wachten op het moment dat Yves Leterme – na 174 dagen stilaan even bleek als Sneeuwwitje herself - zich in het fatale stukje zou verslikken.
Het electorale opbod aan de vooravond van 10 juni liet nooit veel goeds vermoeden. Het Belgische kiessysteem heeft daar een groot aandeel in. Politici moeten slechts een deel van de Belgische bevolking overtuigen, waarna ze met politici die het andere deel van de Belgische bevolking overtuigd hebben aan tafel moeten schuiven. Samen moet dit tot een regering leiden die dan plots wél in naam van de volledige Belgische bevolking optreedt.
Zo’n constructie kán werken. Als elke gemeenschap dezelfde belangen, noden en doelen heeft. In België liggen de politieke kaarten echter al decennialang anders. Van extreme eisen en beloftes aan beide kanten van de taalgrens vóór de verkiezingen, maak je na de verkiezingen geen prachtig ogend en feilloos werkend compromis zonder daarbij gezichtsverlies te lijden. Marmer en beton samen in een blender gooien, levert in de eerste plaats een kapotte blender op.
Niet Bart De Wever of Joelle Milquet, maar wel dat potentiële gezichtsverlies was de grote spelbreker de afgelopen maanden. De Franstalige partijen beseffen maar al te goed dat de eindstreep nooit bereikt zal worden zonder toegevingen in het debat over de staatshervorming. Helaas loeren de regionale verkiezingen van 2009 om de hoek. En hoe langer de onder- handelingen aanslepen, hoe kleiner de tijdspanne tussen een regeerakkoord en de volgende verkiezingen. Des te minder tijd ook voor de Franstalige partijen om de kiezers hun ‘verraad’ te doen vergeten.
Al maanden ben ik daarom van oordeel dat een akkoord onmogelijk is als de Franstalige socialisten niet mee in bad genomen worden. Een tripartite aan Franstalige zijde zal de angst bij alle deelnemers wegnemen. De derde hond die in 2009 alle ontevreden Franstaligen achter zich zou kunnen scharen wordt op die manier gemuilkorfd. De overblijvers, Ecolo en Front Nationale, zijn te kleine spelers om schrik van te hebben. Een nieuwe blender, al dan niet van dezelfde makelij, kan dan misschien alsnog tot de gewenste resultaten leiden…
Jonas Truwantstudeerde politieke wetenschappen aan de UGent is wetstraat- watcher.
De CD&V-mandatarissen schreven Vandeurzen aan alsof de crash van oranje-blauw nog te vermijden was. Maar, laat ons eerlijk zijn, de verkiezingsoverwinning die CD&V op 10 juni 2007 behaalde was al vanaf dag één een vergiftigd geschenk. Het verloop van de verkiezingscampagne kon niets anders dan een dood kind baren. Een beetje zoals het sprookje van Sneeuwwitje en de vergiftigde appel. Het was enkel wachten op het moment dat Yves Leterme – na 174 dagen stilaan even bleek als Sneeuwwitje herself - zich in het fatale stukje zou verslikken.
Het electorale opbod aan de vooravond van 10 juni liet nooit veel goeds vermoeden. Het Belgische kiessysteem heeft daar een groot aandeel in. Politici moeten slechts een deel van de Belgische bevolking overtuigen, waarna ze met politici die het andere deel van de Belgische bevolking overtuigd hebben aan tafel moeten schuiven. Samen moet dit tot een regering leiden die dan plots wél in naam van de volledige Belgische bevolking optreedt.
Zo’n constructie kán werken. Als elke gemeenschap dezelfde belangen, noden en doelen heeft. In België liggen de politieke kaarten echter al decennialang anders. Van extreme eisen en beloftes aan beide kanten van de taalgrens vóór de verkiezingen, maak je na de verkiezingen geen prachtig ogend en feilloos werkend compromis zonder daarbij gezichtsverlies te lijden. Marmer en beton samen in een blender gooien, levert in de eerste plaats een kapotte blender op.
Niet Bart De Wever of Joelle Milquet, maar wel dat potentiële gezichtsverlies was de grote spelbreker de afgelopen maanden. De Franstalige partijen beseffen maar al te goed dat de eindstreep nooit bereikt zal worden zonder toegevingen in het debat over de staatshervorming. Helaas loeren de regionale verkiezingen van 2009 om de hoek. En hoe langer de onder- handelingen aanslepen, hoe kleiner de tijdspanne tussen een regeerakkoord en de volgende verkiezingen. Des te minder tijd ook voor de Franstalige partijen om de kiezers hun ‘verraad’ te doen vergeten.
Al maanden ben ik daarom van oordeel dat een akkoord onmogelijk is als de Franstalige socialisten niet mee in bad genomen worden. Een tripartite aan Franstalige zijde zal de angst bij alle deelnemers wegnemen. De derde hond die in 2009 alle ontevreden Franstaligen achter zich zou kunnen scharen wordt op die manier gemuilkorfd. De overblijvers, Ecolo en Front Nationale, zijn te kleine spelers om schrik van te hebben. Een nieuwe blender, al dan niet van dezelfde makelij, kan dan misschien alsnog tot de gewenste resultaten leiden…
Jonas Truwant
Geen opmerkingen:
Een reactie posten